در این مقاله، تصمیم داریم به طور جامع و کامل قوانین مرتبط با ثبت برند و اعتراض به ثبت برند را برای شما مطرح کنیم. ابتدا به تعریف ثبت برند میپردازیم و سپس به تفصیل قوانین مربوط به اعتراض به ثبت برند را بررسی خواهیم کرد.
در حقیقت، حق استفاده انحصاری از یک علامت تجاری تنها به فردی تعلق دارد که آن علامت را به ثبت رسانده باشد. ثبت علامت تجاری، که در ایران به عنوان ثبت برند شناخته میشود، در بسیاری از موارد اختیاری است، مگر در شرایطی که قانون این ثبت را الزامی دانسته باشد. به عنوان مثال، برای پیشگیری از تقلب و تقلید و تسهیل نظارت بر تولید کالاهای مورد استفاده مستقیم بر روی بدن انسان، ثبت و نصب علامت صنعتی بر روی تمام محصولات دارویی، خوراکی و آرایشی الزامی است.
بنابراین، به منظور جلوگیری از سوءاستفادههای احتمالی و کلاهبرداریها، ضروری است که برند خود را ثبت کنید. در برخی موارد هنگام ثبت برند ممکن است با مشکلاتی روبهرو شوید که میتوانید اعتراض خود را مطرح کنید.
در زمان ثبت برند، افراد زیر میتوانند اعتراض کنند:
– اشخاصی که برند ثبت شده را به عنوان علامت تجاری خود میشناسند.
– افرادی که برند ثبت شده با علامت خود به اندازهای مشابه است که مصرفکنندگان را به اشتباه میاندازد.
اعتراض به ثبت برند قبل از انجام ثبت:
پس از ۳۰ روز از انتشار آگهی، در صورت عدم اعتراض، شعبه ثبت شرکتها و علامتهای تجاری موظف است علامت را به ثبت برساند. در صورت اعتراض، شخص باید ظرف ۳۰ روز از تاریخ نشر آگهی نامه اعتراض به ثبت برند خود را به اداره ثبت اختراعات و علامت تجاری تقدیم کند.
اگر برند و علامت تجاری قبلاً به نام فردی ثبت نشده باشد، باید مطابق ماده ۱۶ آن را نیز ثبت نماید.
اداره ثبت اختراعات و علامت تجاری موظف است تا ۱۰ روز از تاریخ وصول اعتراض نامه، آن را به اقامتگاه درخواستکننده ثبت ابلاغ کند و اقدامات مربوطه را انجام دهد.
در صورت عدم قبول اعتراض توسط درخواستکننده، معترض تا ۶۰ روز از تاریخ ابلاغ اعتراض، فرصت قانونی دارد تا اقدامات لازم را انجام دهد. سپس با تقدیم دادخواست به دادگاه، رسیدگی و ارجاع مراتب به کارشناسی رسمی صورت میگیرد.
در نهایت، اداره ثبت اختراعات و علامت تجاری طبق حکم قطعی دادگاه اقدام خواهد کرد و در صورت عدم طرح دعوی توسط معترض، علامت متنازعه را به نام معترض ثبت خواهد کرد.
اعتراض به ثبت برند پس از ثبت:
در صورتی که شخص ذینفع آگهی تقاضای ثبت را مواجه نشود، با وجود ثبت برند، اگر علامت به نحوی باشد که مصرفکنندگان عادی را به اشتباه بیاندازد، طبق ماده ۲۲ قانون ثبت اختراعات و علامت تجاری، ذینفع میتواند تا ۳ سال از تاریخ ثبت، اعتراض خود را به اداره مربوطه ارائه دهد.
باید توجه داشت که پس از انقضای مدت مذکور، اعتراض به علامت تجاری و اختراع پذیرفته نمیشود، مگر در دو حالت زیر:
- اگر معترض ثابت کند که در حین ثبت، علامت را شخص معترض یا کسی که آن را به او انتقال داده، قبلاً به طور مداوم استفاده کرده است.
- اگر معترض ثابت کند که قبل از انقضای مدت ۳ سال از ثبت برند، اطلاع از آن داشته است.
فردی که اعتراض به ثبت برند دارد، باید اعتراض خود را به دادگاه عمومی ارائه داده و در آن تقاضای ابطال علامت تجاری یا ورقه اختراعی که به ضرر او ثبت شده است، را مطرح کند.
اعتراض به ثبت برند به دلیل رد تقاضای ثبت علامت تجاری:
مطابق ماده ۷ قانون ثبت اختراعات و علامت تجاری، در صورت رد تقاضای ثبت برند توسط اداره مالکیت صنعتی، مسئول شعبه ثبت برند موظف است تا ۱۵ روز از تاریخ دریافت اظهارنامه و پیوستها، تصمیمی در خصوص قبول یا رد این تقاضا اتخاذ نماید.
اگر تقاضای ثبت برند از سوی متقاضی رد شود (مانند مواردی که به عنوان علائم ممنوعه شناخته میشوند)، اداره موظف است علت رد تقاضا را بازگو کرده و به متقاضی ابلاغ کند. فرد میتواند ظرف ۱۰ روز از تاریخ تصمیم مذکور، شکایت خود را به دادگاه عمومی مربوط به اعتراض به ثبت برند ارائه دهد.
همچنین، تصمیم دادگاه قابل بازنگری است و حکم نهایی را میدهد. اگر حکم قطعی درباره ثبت علامت توسط مرجع ذیصلاح صادر شود، اداره مالکیت صنعتی موظف است در طی ۱۵ روز از تاریخ تقدیم رونوشت مصدق حکم دادگاه، اقدام به ثبت برند و اخذ گواهی رسمی برای متقاضی نماید.
دعاوی مربوط به ثبت علامت تجاری:
دادگاه عمومی تهران مسئول رسیدگی به دعاوی مرتبط با مالکیت صنعتی علامت و اختراعات، چه به صورت حقوقی و چه کیفری، میباشد. حتی اگر جرم خارج از تهران رخ دهد و متهم در جرم دستگیر شود، پرونده به دادگاه عمومی تهران ارجاع داده خواهد شد.
در صورتی که متهم در حین رسیدگی جزایی، ادعای مالکیت علامت تجاری یا اختراع را مطرح کند، دادگاه کیفری نیز به این امر پرداخته و آن را بررسی خواهد کرد.
در صورتی که محصولات موجود در فروشگاهی از ثبت برند یا اختراع شخصی باشد، مالک علامت یا صاحب ورقه و یا نمایندههای قانونی آنها میتوانند به دادگاه محلی که محصولات مورد ادعا در آنجا قرار دارند، درخواست تهیه صورت مشروح و تامین دلیل را ارائه دهند. اگر محصولات در گمرک باشند، اجرای قرار توسط مامورین گمرک انجام خواهد شد.
پس از تقاضای تامین دلیل یا توقیف، مدعی باید دادخواست خود را به دادگاه مربوط ارائه داده و رونوشت مصدق ثبت برند به همراه گواهی نامه ثبت اختراع را ضمیمه نماید. در صورتی که مالک علامت یا ورقه اختراع تقاضای توقیف محصولات را داشته باشد، باید تضمین کافی ارائه دهد تا در صورت لزوم خسارتها جبران شود.
در دعاوی مربوط به حقوق حاصل از ثبت برند یا اختراع، دادگاه موظف است بر اساس درخواست معترض، قرار تامین دلیل یا توقیف محصولات تقلبی یا تقلیدی را صادر کند. قبل از انتشار قرار نهایی، دادگاه ممکن است از تقاضا کننده تضمین کافی برای توقیف محصولات خواهد خواست تا خسارات وارده به طرف مقابل جبران گردد.
در صورتی که معترض به ثبت برند تا ۱۰ روز از تاریخ صدور قرار توقیف اقدام به اقامه دعوی نکند، تصمیم صادر شده در مورد توقیف محصولات باطل و بی اعتبار خواهد بود و مدعی مسئول جبران خسارت و تفویت منافع طرف مقابل خواهد بود.
در نتیجه، هرگونه جعل یا استفاده از مهر، تمبر یا علامت شرکت، موسسه، اداره دولتی یا نهاد انقلاب اسلامی باعث جبران خسارت و مجازات طبق ماده 525 قانون مجازات اسلامی خواهد شد.
قوانین مربوط به جعل برند یا علامت تجاری:
طبق ماده ۱۲۲ قانون ثبت علائم تجاری، هر فردی که علامت تجاری ثبت شده در ایران را به آگاهی جعل کند، از آن استفاده کند یا به طور آگاهانه محصولات را به فروش برساند تا مشتریان را فریب دهد، به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم خواهد شد.
بنا به ماده ۱۲۳، هرکس که محصولی دارای علامت مجعول یا تقلیدی باشد یا از علامت نادرستی استفاده کند و آن را از ایران صادر یا وارد کند، به حبس از سه ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.
طبق ماده ۱۲۴، اشخاصی که علامت تجاری اجباری را در محصولات استفاده نکنند یا محصولات را بدون علامت به فروش برسانند، به حبس تا شش ماه محکوم خواهند شد.
همچنین، هر فردی که اطلاعات مربوط به اختراع یا روش اجرای آن را افشا کند یا به طریق دیگری از آن سوء استفاده نماید، به یکسال حبس محکوم خواهد شد.
قوانین تجاری مصوب، هدف از تعیین مجازاتهای فوق، جلوگیری از سوء استفاده و تقلید غیرقانونی از علائم تجاری است و تلاش برای حفظ رقابت منصفانه در بازارها میباشد.
از آنجا که افراد زیان دیده میتوانند خسارات مادی و معنوی خود را از فرد متضرر مطالبه کنند، طبق مواد مربوطه، اقدامات قانونی لازم را انجام دهند.
بنابراین، با اطلاع از قوانین مربوط به جعل برند یا علامت تجاری، افراد میتوانند از حقوق خود دفاع کرده و در صورت نیاز به کمک وکلا و مشاوران حقوقی متخصص مراجعه نمایند.